شمش فولادی چیست؟
شمش فولادی به توده‌هایی از فلز فولادی گفته می‌شود که بعد از ذوب و تولید در کوره‌های فولادسازی، به صورت بلوک‌های بزرگ به دما و فشار بالا فشرده می‌شوند. این فرآیند به شمش زدن یا شکل‌دهی شمش فولادی معروف است. شمش فولادی به دلیل مقاومت بالا، سختی، قابلیت فرم‌پذیری، عدم حساسیت به خوردگی و قابلیت بازیافت، در صنایع مختلفی مانند ساخت خودرو، ساختمان‌سازی، صنایع دریایی، صنایع نفت و گاز، صنایع معدنی و… مورد استفاده قرار می‌گیرد.
فولاد یکی از مهمترین فلزاتی است که در صنعت استفاده می‌شود و به دلیل خواص مکانیکی بسیار بالای آن، در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. شمش فولادی نوعی ماده فلزی است که از فولاد به دست می‌آید. برای ساخت شمش فولادی، فلز فولادی در کوره‌های فولادسازی ذوب شده و سپس به صورت بلوک‌های بزرگ به دما و فشار بالا فشرده می‌شود. این فرآیند به شمش زدن یا شکل‌دهی شمش فولادی معروف است.
شمش فولادی دارای خواص مکانیکی بسیار بالایی است که شامل مقاومت بالا، سختی، قابلیت فرم‌پذیری، عدم حساسیت به خوردگی و قابلیت بازیافت است. به دلیل این خواص، شمش فولادی در صنایع مختلفی مانند صنعت خودرو، صنایع ساختمانی، صنایع دریایی، صنایع نفت و گاز، صنایع معدنی و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در صنایع خودروسازی، شمش فولادی به عنوان ماده‌ای کلیدی در ساخت قطعات بدنه، ترمزها، چرخ‌ها و سایر قطعات خودرو استفاده می‌شود. در صنایع ساختمانی، شمش فولادی به عنوان ماده‌ای کلیدی در ساخت قطعات بنایی مانند پل‌ها، سازه‌های فلزی و بیلبوردها استفاده می‌شود. همچنین در صنایع نفت و گاز، شمش فولادی به عنوان ماده‌ای کلیدی در ساخت لوله‌ها، تجهیزات حفاری و سایر قطعات مورد استفاده قرار می‌گیرد.
با توجه به خواص فیزیکی و مکانیکی بالای شمش فولادی، این ماده قابلیت بازیافت و استفاده مجدد را دارد و به عنوان یکی از مواد بازیافتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ویژگی از اهمیت زیادی برای صنعت بازیافت فلزات و حفاظت از محیط زیست برخوردار است.
به طور کلی، شمش فولادی به دلیل خواص مکانیکی بالایی که دارد، در صنایع بسیاری به عنوان ماده اصلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای تولید شمش فولادی، فلز فولادی در کوره‌های فولادسازی ذوب شده و سپس به شکل بلوک‌های بزرگ فشرده می‌شود. سپس این بلوک‌ها به شکل شمش فولادی به بازار عرضه می‌شوند.
همچنین، برای به دست آوردن شمش فولادی با خواص مختلف، می‌توان از فرآیندهای مختلفی مانند فرآیند ترمیم حرارتی، فرآیند کرومینگ، فرآیند آلیاژسازی و… استفاده کرد. این فرآیندها می‌توانند خواص شمش فولادی را تغییر دهند و بهبود بخشند.
در نتیجه، شمش فولادی به عنوان یکی از مواد اصلی در صنایع مختلف استفاده می‌شود و به دلیل خواص مکانیکی بالایی که دارد، جایگاه مهمی در اقتصاد جهانی دارد.عمده کاربرد بلوم و بیلت در حوزه‌ی تولید تیرآهن ، مفتول ، میلگرد ( ساده و آجدار) ، نبشی و ناودانی و سپری (فابریک ) ، لولههای بدون درز و مانیسمان و سایر مقاطع است. تختال که یکی از مهمترین محصولات فولاد خام محسوب می‌شود به‌عنوان ماده‌ی اولیه‌ی فرایندهای نورد گرم و سرد جهت ساخت ورق‌های فلزی ، صفحه ، نوارهای فلزی ، کلاف و کویل‌ها و همچنین ساخت لولههای درزدار ، تیوب ها ، نبشی و ناودانی پرسی استفاده می‌شود .
نحوه‌ی شمش‌ریزی در قالب و انجماد مذاب داخل قالب است ، چراکه خواص فیزیکی و مکانیکی قطعات نهایی را تعیین می‌کند. بعد از تبدیل سنگ آهن به فولاد خام یا آهن اسفنجی ، پس از فولادسازی و تهیه مذاب فولاد در کوره‌ی القایی و یا کنورتور ، شمش فولادی به عنوان یک محصول پیش‌ساخته با اشکال مختلف جهت مصارف گوناگون عرضه می‌شود که از انواع آن می‌توان به شمش ، بیلت ، بلوم و اسلب اشاره کرد که در ادامه به توضیح هریک می‌پردازیم .
در صنایع بزرگ فولادی عموماً واژه شمش فولادی به انواع بلوم ، بیلت یا اسلب اطلاق می‌گردد. همچنین شمش‌ها دارای گریدهای مختلفی از جمله 3SP-5SP ( استاندارد روسی ) و St37-St52 ( استاندارد DIN آلمان ) است که با وجود درصدهای مختلف از عناصر گوناگون موجود در فولاد دارای خواص مکانیکی متفاوت مثل انعطاف‌پذیری ، خمش ، کشش و پیچش بوده و کاربردهای متنوعی را می‌طلبد.
